NEW YORK - De Belgische sterspeler Eddy Merckx heeft voor de tweede keer in twee weken toegeslagen in een groot toernooi. De winnaar van de 3CC World Masters in Seoul won zondagavond, twee weken later, ook de Verhoeven Open, het vermaarde toernooi in het Carom Cafe in Flushing. De nummer twee van de wereld na Frédéric Caudron werd in Seoul 40.000 dollar rijker, in New York was de hoofdprijs 9.000 dollar. De wereldtop is gewaarschuwd voor het volgende toptoernooi. Volgende week zondag gaat op Long Island in New York de eerste McCreery Champions of Champions van start. De hoofdprijs daar, nog nooit vertoond in biljarten: 150.000 dollar.
Eddy Merckx lijkt in de vorm van zijn leven en schittert nog het meest als het niet alleen om de eer, maar ook en vooral om grote prijzen gaat. Hij is op zijn best in finales, zoals in Seoul op de slotdag tegen Tayfun Tasdemir en Eddy Leppens. In het Carom Cafe toonde de kleine Belg opnieuw wat hem zo gevreesd maakt bij de wereldtop: koelbloedig en doeltreffend scoren onder grote spanning, voor niemand bang, een kannibaal op het biljart, zoals de wielerkampioen naar wie hij is genoemd ooit op de racefiets was. Dani Sánchez, de andere finalist in New York, ondervond het in een finale, die lang op een one-man-show leek af te gaan (24-1 in 5 beurten), maar door een korte come-back van de Spanjaard, van 27-3 naar 31-23, toch nog een boeiend slot leek te krijgen. De slotapotheose was evenwel weer voor Merckx, die met zes en drie de finish haalde met 40-27 in 14/13.
De Belgische winnaar was zelfs voor een sterke Sánchez ongrijpbaar op de slotdag. Met drie partijen van 40 in 16, 16 en 14 beurten haalde Merckx 2.608(!) gemiddeld in zijn laatste optredens. Dani Sánchez werd overrompeld door een bliksemstart van Merckx met 2-9-4-0-9 en kon pas iets terugdoen met 12 in de 12e beurt. Het was te laat om de superieure Belg nog te bedreigen. Martin Horn en Eddy Leppens waren de andere twee spelers op het podium in New York.
De twee finalisten groeiden op de slotdag naar de climax met hoge moyennes. Eddy Merckx, die ook met zijn overwinning in de 3CC World Masters van twee weken geleden het beste voor het laatst had bewaard, won in de kwartfinale eerst van Forthomme in 16 (2.500) en in de halve finale tegen Horn ook in 16 beurten. Dani Sánchez had tegen Sayginer in de kwartfinale 16 beurten nodig en tegen Eddy Leppens, vorig jaar finalist, 19 in de halve finale.
De Spanjaard stond tegenover een onherkenbare Leppens, die niet verder kwam dan drie en vier als hoogste series. Toch ging het tot de pauze nog gelijk op (21-19), maar met 'een 10' in de dertiende beurt sloeg Sánchez de kloof voor een overwinning van 40-23. Eddy Merckx had aan Horn een betere tegenstander, die met 11-7 leidde na zes beurten, maar in de volgende een hoogstandje van Merckx (serie 15) voor de kiezen kreeg. De Duitser sloeg in dezelfde beurt tegug met tien (22-21), bleef in de schaduw van Merckx, maar had geen antwoord op de 3 en 4 van de Belg in de laatste twee beurten (40-35).
Twee van de vier Belgen verschaften zich in de kwartfinales een plaats in de halve eindstrijd. Eddy Leppens door winst op Nguyen Quoc Nguyen, Eddy Merckx door zijn landgenoot Roland Forthomme te verslaan. Frédéric Caudron werd uitgeschakeld door Martin Horn. Dani Sánchez versloeg Semih Sayginer. De vier partijen waren van een zeer hoog niveau: Sánchez (40 in 16), Merckx (40 in 16) en Horn (40 in 17) scoorden ruim boven de twee gemiddeld, alleen Leppens won in 27 beurten.
In de strijd om de plaatsingswedstrijden na de vier finalisten won Forthomme eerst met 40-38 in 21 van Caudron en Sayginer met 40-37 in 30 van Nguyen. Semih Sayginer won de strijd om de vijfde plaats tegen Roland Forthomme met 40-39 in 24.
De toekomst van het toernooi, dat minder sterk bezet was dan in voorgaande jaren, werd tijdens de finaledagen en na afloop onder de loep genomen door spelers en organisatie. De vraag die zich het meest opwierp was: moet de organisatie gaan denken aan een andere opzet nu de internationale kalender zo goed gevuld is en de prijzengelden omhoog schieten? De wegblijvers, onder wie veel Koreanen, Vietnamezen en Turken, vinden deelnemen in New York te duur in vergelijking met wat er te winnen is. Dure reis, duur verblijf in deze zomerperiode (2000 dollar gemiddeld), een hoge inschrijving (375 dollar), relatief laag prijzengeld en vooral ook: geen rankingpunten te verdienen. Dat was vooraf een algemene reden om niet naar de Verhoeven Open af te reizen.
Charles Brown, de toernooidirecteur in Carom Cafe, gaf al aan dat hij openstaat voor verbeteringen en nieuwe speelvormen. Hij herinnert zich de tijd, twintig jaar geleden, dat de USBA World Cup toernooien organiseerde. ,,Ik hoop dat we dat in de toekomst weer kunnen doen. Het is alleen moeilijk om sponsors te vinden.''
Tayfun Tasdemir, die twee weken vakantie viert in Turkije: ,,Ik was er graag met mijn vrouw naartoe gegaan, maar de kosten zijn zo hoog, dat ik moet winnen om nog iets over te houden. Michael Kang is een goede vriend van me, maar hij zal meer garanties moeten geven om meer topspelers in zijn toernooi te krijgen.''
Martin Horn: ,,De formule is in mijn ogen nog steeds geweldig. Veel partijen, elke dag spelen, het is een systeem voor alle spelers die van het spel houden. Zonder problemen met de KBF en als alle Vietnamezen een visum hadden, zouden er weer 140 spelers zijn geweest. De sfeer is geweldig in het Carom Cafe, perfecte tafelcondities en met Charles Brown als een super wedstrijdleider. Ik waardeer het enorm. Dank ook aan Michael Kang, die voor iedereen zorgt. Bedankt New York.''
Eddy Merckx: ,,Voor de spelers die ook op Long Island spelen, is het natuurlijk wel lang, een verblijf van drie weken. Ik heb me aangepast, mijn vrouw komt tussen de twee toernooien door naar New York. Dan kunnen we samen een beetje New York ontdekken.''
Dani Sánchez, die na een paar gemiste jaren weer is teruggekeerd in het toernooi, vindt de formule goed. ,,Ik weet echt niet of ze het moeten veranderen. Voor alle spelers is dit goed, veel wedstrijden spelen.''
Peter Ceulemans speelt één keer in de twee, drie jaar mee. ,,Ik wil in de zomer altijd wat has terugnemen, om de batterij weer op te laden. Toch kom ik altijd weer graag naar de Verhoeven, vooral ook omdat New York zo'n magische stad is om te bezoeken.''
De Nederlander Bert van Manen, een jaarlijkse gast in het Carom Cafe en biljartanalist: ,,De line-up in de kwartfinales zou in een World Cup ook niet misstaan. Het toernooi is nog steeds goed. Maar kan het zo blijven? Ik denk het niet met alle grote evenementen op de internationale kalender. Ik ben natuurlijk toeschouwer, geen topspeler die op jacht is naar rankingpunten. Dat is een van de zwakheden van dit prachtige toernooi. Het zou goed zijn om een paar aspecten van dit jaarlijkse biljartfeest in New York eens opnieuw ter discussie te stellen.''
Tekst: Frits Bakker
Foto: top vier in New York